Rok 1984

Z Muzeum IV RP
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
FacebookTwitterWykop

Wprowadzenie

Rok 1984 - powieść George'a Orwella wydana po raz pierwszy w 1949 roku, proroczo przewidująca i opisująca ze szczegółami krainę powszechnej szczęśliwości, jaką stanie się IV RP. Wprawdzie autor pomylił się o kilkanaście lat w dacie ustanowienia owego, niemającego sobie równych państwa, mimo to jego dzieło zasługuje na szczególną uwagę. "Rok 1984" legł bowiem u podstaw wszystkich strategii, wizji i planów rozwoju, jakie - nie wahajmy się tego powiedzieć - heroicznym wręcz wysiłkiem wdrażają Odnowiciele.

Państwo niemające sobie równych

Fikcyjne państwo Oceania jest marzeniem każdego obywatela, jak i polityka. Aby uświadomić społeczeństwu, co może w tej kwestii osiągnąć najlepszy rząd od 17 lat, pokrótce scharakteryzujemy opisaną w powieści Oceanię.

Nowomowa i wizja przyszłości

O wizjonerstwie Orwella dotyczącym oficjalnego języka urzędowego IV RP, jak również wskazanie przez niego - niemal 60 lat temu - Braci Zjawiska biologicznego na chwalebne stanowisko budowniczych świetlanej przyszłości, mogą świadczyć następujące fragmenty powieści:

(George Orwell, Rok 1984, Aneks - Zasady nowomowy, Zbiór A)

(George Orwell, Rok 1984, Aneks - Zasady nowomowy, Zbiór B)

(George Orwell, Rok 1984, Aneks - Zasady nowomowy, Zbiór C)

A zatem, przereklamowany Nostradamus może się schować.

Ministerstwo Prawdy

W dniu 12.03.2018 r. działając wspólnie i w porozumieniu Ministerstwo Obciachu Narodowego z okazji 19 rocznicy - okrągłej rocznicy - wstąpienia Wolski do RATO opublikowało jedynie słuszny, trwający półtorej minuty, spot historyczny. Pojawiają się w nim drugi najlepszy w dziejach Wolski prezydent - po zamordowanym w zamachu smoleńskim Lechu Kaczyńskim rzecz jasna - niezłomny, dlatego dobrze stojący, obrońca dobrej zmiany, ludź pierwszej kategorii, Andrzej Duda (pseudonim sceniczny: "Maliniak") i minister Mariusz Błaszczak. W spocie ministerstwa nie widać ani Bronisława Geremka, który był wówczas ministrem spraw zagranicznych i przekazywał USA akt wstąpienia do RATO. Nie ma także Aleksandra Kwaśniewskiego, ówczesnego prezydenta RP czy Jerzego Buzka - wtedy premiera.

Przypisy

1)  "I gdyby nie ta niebywała wręcz kampania przeciw nam, prowadzona przez różne ośrodki medialne i polityczne, to sądzę, że byśmy mieli w tej chwili ogromne poparcie społeczne" – w rozmowie z Jackiem Karnowskim w "Sygnałach Dnia" (08.05.2007).

2)  Kilka głęboko słusznych opinii Wielkiego Brata o Trybunale Konstytucyjnym: "Obrzydliwi, tchórzliwi oportuniści", "Taka sobie grupa mędrców", "Łże-elity z układów", "Grupka załatwiająca własne interesy" (jesień 2006 - wiosna 2007)

3)  "Mamy najlepszy rząd w ciągu ostatnich 17 lat"Jarosław Kaczyński (grudzień 2006, kwiecień 2007)

4)  "[...] Nawet gdy chodzi o liczbę wypadków na drogach, to ta w 2006 r. była [ dzięki Partii ] najniższa od wielu lat - po raz pierwszy spadliśmy poniżej 5 tys. ofiar śmiertelnych"Brat Wielkiego Brata w wywiadzie dla "Gazety Wyborczej" (01.08.2007) [ W rzeczywistości liczba ofiar śmiertelnych systematycznie maleje od roku 1997, a prawdziwa liczba śmiertelnych ofiar wypadków w 2006 r. wyniosła 5243 osoby ]

5)  W proroczej wizji Orwella, Partia Zewnętrzna jest przejrzystą alegorią połączenia Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony i powołania w dniu 16.07.2007 nowoczesnego chrześcijańsko-narodowo-inteligencko-postkomunistyczno-antyeuropejsko-lekkofaszyzująco-ludowo-populistycznego ugrupowania LiS

6)  "Mam honor zaprosić naszego przywódcę, który wyznacza kierunek w którym idziemy"europoseł PiS Michał Kamiński, zapowiadając Wielkiego Brata na konwencji PiS (18.03.2007)

7)  "Jesteśmy pewni, że pod rządami prezydenta i premiera IV RP będzie świeciła pełnym blaskiem dla dobra narodu polskiego i naszej ukochanej ojczyzny" - Tadeusz Cymberski, prezes zamojskiego zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, w przemówieniu podczas wizyty Wielkiego Brata w Zamościu (16.07.2007).

8)  "Wierzę w przywództwo braci Kaczyńskich. Twierdzę, że przez długie lata nie ma alternatywy dla ich przywództwa"Michał Kamiński, od dnia 23.07.2007 sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta, w wywiadzie dla "Dziennika" (27.07.2007)

9)  "We mnie jest czyste dobro"Jarosław Kaczyński w rozmowie z Agnieszką Kublik i Moniką Olejnik (pseudonim operacyjny: "Stokrotka") na łamach "Gazety Wyborczej" (03.02.2006)

10)  "Jarosław Kaczyński przez ostatnie 16 lat nigdy się nie pomylił"wybitny poseł PiS Marek Int'ligent Kuchciński w czasie debaty sejmowej po expose Wielkiego Brata (19.07.2006)

11)  "W niełatwej sytuacji politycznej kraju Polska potrzebuje premiera z dużym doświadczeniem politycznym. A najwyższe kwalifikacje i umiejętności do zarządzania krajem ma Jarosław Kaczyński"Zbigniew Ziobro dla PAP (29.07.2007)

12)  Orwell miał tu na myśli natychmiastową reakcję na spisek przygotowywany przez wiceprezesa Partii, Pawła Zalewskiego, który w trybie nagłym zawieszony został w prawach członka Partii i oddany pod sąd (05.07.2007)

13)  "A żyjemy w momencie przełomu - choćby ze względu na wejście Polski do Unii Europejskiej. Odpowiedź na te wyzwania znają tylko Lech i Jarosław Kaczyńscy"Michał Kamiński, od 23.07.2007 sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta, w wywiadzie dla "Dziennika" (27.07.2007)

14)  "Stanęła do walki w zwartym ordynku łże-elita Rzeczypospolitej"Wielki Brat w godzinnym orędziu wygłoszonym w sejmie (17.02.2006)

15)  "Nasza diagnoza została potwierdzona: mamy do czynienia z szybko budowanym sojuszem sił lewicowych, znów siły wywodzące się z Komunistycznej Partii Polski, bo takie reprezentuje pani Łuczywo, są na pierwszej linii. To one znów dyrygują, tym razem PO"Wielki Brat, wystąpienie w Radiu Maryja (15.03.2006)

16)  ""Gazeta Wyborcza" jest późną, zmutowaną postacią Komunistycznej Partii Polski. [...] im słabsza "Wyborcza", tym lepiej dla Polski"Wielki Brat w rozmowie z Piotrem Zarembą w "Newsweeku" (26.03.2006)

17)  "To dość banalne, co powiem, ale żadna grupa społeczna czy zawodowa nie działa dobrze, gdy jest poza kontrolą"Wielki Brat w rozmowie z "Dziennikiem" (02.02.2007)

18)  "I żadne krzyki i płacze nas nie przekonają, że białe jest białe, a czarne jest czarne"Wielki Brat w swoim expose (19.07.2006)

19)  "Ostatnich kilkanaście miesięcy to najspokojniejszy społecznie okres po 1989 roku"Wielki Brat w wypowiedzi do dziennikarzy (28.05.2007)

20)  "To był bardzo dobry rok. Nie bacząc na ostrą krytykę, wbrew trudnościom i atakom kontynuujemy trud naprawy Polski" - Wielki Brat w publikacji podsumowującej pierwszy rok jego rządu (19.07.2007)

21)  "Mamy szybki rozwój gospodarczy. Gwałtowny, wręcz nieprawdopodobny spadek bezrobocia - ponad pięć punktów procentowych w ciągu mniej niż dwóch lat. Wzrost zakupów detalicznych. Nastąpiła gwałtowna poprawa wykorzystania środków unijnych"Brat Wielkiego Brata w wywiadzie dla "Gazety Wyborczej" (01.08.2007)

22) "Polska ma rekordowy wzrost gospodarczy, dzięki temu wzrosły płace; w rekordowym tempie napływają do nas inwestycje dające nowe miejsca pracy. [...] Rząd dąży do zmniejszenia obszaru biedy, badania wskazują, że dzięki wydatkom socjalnym spada poziom ubóstwa. [...] Wzrosła płaca minimalna, podnieśliśmy pensje nauczycielom i policjantom. [...] Odważnie przystąpiliśmy do reformowania finansów publicznych. Chcemy dostępniejszych usług medycznych i zracjonalizowania ich kosztów. [...] W ciągu minionego roku temu rządowi udało się więcej niż poprzednikom" - Wielki Brat we wstępie do dokumentu opisującego osiągnięcia rządu w rocznicę uzyskania od Sejmu wotum zaufania (19.07.2007)

23)  "To mój rząd wprowadził największą, bo 30 procentową podwyżkę dla lekarzy i pielęgniarek" - Wielki Brat w publikacji podsumowującej pierwszy rok jego rządu (19.07.2007)

24)  "Za rządów Jarosława Kaczyńskiego po raz pierwszy w historii nastąpił tak istotny, ogromny wzrost nakładów na opiekę zdrowotną" – minister zdrowia Zbigniew Religa na konwencji Partii Wewnętrznej w Gdańsku (25.08.2007)

25)  Orwell genialnie przewiduje wprowadzenie rewolucyjnego programu Tanie podręczniki oraz oczekiwanych przez wszystkich Wolaków zmian w kanonie lektur szkolnych (maj 2007 r.)

26)  Orwell nawiązuje również do szczególnie cennych inicjatyw na polu edukacji i czytelnictwa, których przykładem mogą być szczytne działania pani Barbary Dobkowskiej, desygnowanej przez Partię Wewnętrzną wiceprezydent Bełchatowa, która sformułowała wyraźne wytyczne odnośnie kupowanej przez bibliotekę miejską prasy oraz książek. W swej opinii z dnia 13.07.2007, pani prezydent odrzuca większość z proponowanych 451 pozycji i zaleca zakup tylko 70 książek oraz zaniechanie prenumeraty prasy polskojęzycznej.

27)  Autor precyzyjnie przewidział, że w IV RP co najmniej dziewięć służb będzie mogło zakładać podsłuchy: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, policja, straż graniczna, Biuro Ochrony Rządu, służby skarbowe, Agencja Wywiadu, Służba Wywiadu Wojskowego i Służba Kontrwywiadu Wojskowego (stan na koniec lipca 2007 r.)

28)  "Od: Sekcji Kryminalnej KMP w Jeleniej Górze. Do: KP KMP w Jeleniej Górze. TELEGRAM nr MJ-B-5421/38/07. W związku z poleceniami zawartymi w piśmie nr WK-II-146/06 Komendanta Głównego Policji Konrada Kornatowskiego z dnia 19.02.2007 r., dotyczącymi planowanej budowy obwodnicy Augustowa (woj. Podlaskie), uprzejmie proszę o polecenie podległym policjantom ukierunkowania pracy osobowych źródeł informacji (oraz pozysk nowych) na zbieranie informacji o ewentualnych zagrożeniach porządku publicznego oraz działaniach bezprawnych o charakterze sabotażowym ze strony środowisk wyrażających niechęć temu rządowemu przedsięwzięciu. Wszelkie informacje proszę przesyłać do SMI WWK KPW we Wrocławiu (w polu temat meldunku informacyjnego wpisać hasło Rospuda) z jednoczesnym powiadomieniem Sekcji Kryminalnej KMP w Jeleniej Górze. Wykonano 1 egz. (wysłano faksem). Opr./wyk. JŁ. [ Podpis ] ZASTĘPCA NACZELNIKA Sekcji Kryminalnej KMP w Jeleniej Górze, nadkom. mgr. Artur Krawczyk"treść pisma, jakie dostały komendy policji w całej Wolsce w wyniku polecenia Komendanta Głównego Policji (24.02.2007)

29)  Autor ma na myśli Ustawę z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz.U. z dnia 23 czerwca 2006 r.) Art. 22: ust. 1. "W zakresie swojej właściwości CBA może uzyskiwać informacje, w tym także niejawnie, gromadzić je, sprawdzać i przetwarzać." Ust. 4. "W zakresie swojej właściwości CBA może zbierać także wszelkie niezbędne dane osobowe, w tym również, jeżeli jest to uzasadnione charakterem realizowanych zadań, dane wskazane w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 i Nr 153, poz. 1271 oraz z 2004 r. Nr 25, poz. 219 i Nr 33, poz. 285), a także korzystać z danych osobowych i innych informacji uzyskanych w wyniku wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych przez uprawnione do tego organy, służby i instytucje państwowe oraz przetwarzać je, w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych, bez wiedzy i zgody osoby, której te dane dotyczą." Ust. 7. "Dane osobowe ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne]], przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową oraz dane o stanie zdrowia, nałogach lub życiu seksualnym osób podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego [...]"

30)  Orwell ma tu na myśli nowy projekt ustawy prawo telekomunikacyjne, zgodnie z którym poczta elektroniczna będzie traktowana jako usługa telekomunikacyjna. Oznacza to, że dostawcy będą zobowiązani archiwizować i przechowywać dane dotyczące połączeń oraz udostępniać je na żądanie władz. W konsekwencji tego policja i ABW będą miały ułatwiony wgląd w prywatną korespondencję. [1]

31)  "Nie chodziło o inwigilowanie kogokolwiek, ani o zbieranie jakichkolwiek "haków". Przeciwnie, chodziło o ochronę praw parlamentarzystów związanych z ich immunitetem"wybitny odnowiciel, komendant główny policji, Konrad Kornatowski, przedstawiając przed sejmową komisją administracji i spraw wewnętrznych informację na temat swojego pisma do komend wojewódzkich, w którym polecił komendom, by przysyłały mu wszelkie informacje o działaniach policji wobec parlamentarzystów (28.06.2007)

32)  W tym wątku Orwell nawiązuje też do przygotowanego przez Partię projektu ustawy o Służbie Ochrony Kolei, zgodnie z którym funkcjonariusze także tej służby mają mieć prawa do podsłuchiwania, podglądania, przeglądania korespondencji i SMS-ów, a także organizować prowokacje wobec przestępców (06.07.2007)

33)  "Informacje o tym, ile jest podsłuchów i kto jest podsłuchiwany, są tajne" - Krzysztof Łapiński, rzecznik Zbigniewa Wassermanna, koordynatora ds. służb specjalnych, PAP, 16.07.2007

34)  Autor robi tu również aluzję do uruchomienia przez Policję Myśli na początku sierpnia 2007 r. specjalnego numeru telefonu (tel.: 513 558 349), pod którym codziennie w godzinach od 8:00 do 20:00 dyżurują funkcjonariusze czekający na informacje o ewentualnych nieprawidłowościach w Kompanii Węglowej. Donosiciele mają również do dyspozycji skrzynkę mailową o adresie: cba158@cba.gov.pl .

35)  Oprócz kamer i mikrofonów, Orwell nawiązuje też do wspaniałej inicjatywy radnego Partii w Sosnowcu, Krzysztofa Haładusa, który 15.06.2007 złożył do prezydenta miasta interpelację, z postulatem płacenia obywatelom za donosy. Dzięki wprowadzeniu wynagrodzenia od 50 do 100 za każdą informację o wykroczeniu lub przestępstwie, znakomicie poprawi się bezpieczeństwo w mieście, a docelowo w całej Oceanii.

36)  Orwell ma tu również na myśli rozporządzenie Wielkiego Brata, zapewniające CBA dostęp do pełnej bazy danych ZUS, w której przechowywane są szczegółowe informacje o ponad 25 milionach obywateli IV RP (czerwiec 2007)

37)  "Tylko wówczas, kiedy będzie działało CBA, kiedy uda nam się zmienić reguły życia publicznego, naprawić je - dopiero wówczas będziemy mieli gwarancję, że zarówno mistrzostwa [ Euro 2012 ], jak i najważniejsze zadania modernizacyjne przeprowadzimy szybko i z sukcesem"Wielki Brat w rozmowie z Cezarym Michalskim w "Dzienniku" (23.04.2007)

38)  Orwell robi tu przejrzystą aluzję do stałego rozszerzania listy służb specjalnych w IV RP uprawnionych do inwigilacji Wolaków, mając w szczególności na myśli skierowanie do Sejmu, forsowanego przez wiceministra gospodarki Krzysztofa Tchórzewskiego z Partii Wewnętrznej, projektu nowej ustawy o Straży Ochrony Kolei. Zgodnie z nim, SOK-iści będą mogli podsłuchiwać, podglądać, przeglądać korespondencję, czytać SMS-y, a nawet organizować prowokacje wobec przestępców PAP (05.07.2007)

39)  "Uczciwi obywatele nie mają się czego obawiać"Tomasz Frątczak, dyrektor gabinetu szefa CBA (05.06.2007)

40)  "Obawiać się powinni ci, którzy łamią prawo, biorą łapówki"Zbigniew Wassermann, koordynator służb specjalnych, w wywiadzie dla "Dziennika" (24.07.2007)

41)  "Zresztą, od kiedy publicznie wiadome jest, że wykryta przez CBA "afera gruntowa" może prowadzić do samego Andrzeja Leppera, PiS zostaje sam. Tylko w nas jest determinacja do walki z korupcją. Reszta partii mówi: stop! pokażcie, co macie. Boją się CBA? Też mogą mieć coś na sumieniu?"Zbigniew Wassermann, koordynator służb specjalnych, w wywiadzie dla "Dziennika" (24.07.2007)

42)  Istotę opisanej przez Orwella troski Partii Wewnętrznej o bezpieczeństwo społeczeństwa, doskonale opisał w dniu 24.05.2008 wybitny ignorant i poseł Partii Wewnętrznej Paweł Poncyljusz w audycji "Ranni politycy" na antenie Radia TOK FM:

43)  "Chcemy mieć jak najwięcej uprawnień, by w przyszłości stać się drugą policją. [...] Dzięki temu odciążymy policjantów, a jednocześnie na terenach kolejowych wzrośnie bezpieczeństwo" – Agata Moczulska, rzeczniczka prasowa Komendy Głównej Straży Ochrony Kolei, PAP (05.07.2007)

44)  Orwell nawiązuje tu także do wyjątkowo cennej inicjatywy Ministerstwa Miłości z sierpnia 2007 r., która przewiduje, że 296 Warszawską Pielgrzymkę Paulińską chronić będą tajni funkcjonariusze policji. Ich zadaniem będzie wmieszanie się w tłum pątników i obserwowanie ich dla zapewnienia bezpieczeństwa (żeby np. nie padli ofiarą kieszonkowców albo werbowników z sekt). Jak deklaruje Agnieszka Hamelusz z Komendy Stołecznej Policji "Dzięki temu, że idą jako cywile, będą niewidoczni dla przestępców i będą mogli łatwiej działać".

45)  "Ja nie chcę w tej chwili mówić o swojej wierze. To będzie sprawdzane. Jeśli to by była prawda, na pewno dokumentyzniszczone"Jarosław Kaczyński pytany przez dziennikarzy, czy wierzy, że kampania billboardowa Tuska była pośrednio finansowana z pieniędzy PZU (17.06.2006)

46)  "Te powiązaniafaktem. Tym bardziej oczywistym, że cały polski wymiar sprawiedliwości nic o nim nie wie" – komentarz posła Partii Zewnętrznej Wojciecha Wierzejskiego do informacji Prokuratury Krajowej, że nie wykryła żadnych powiązań organizacji gejowskich ze sprawami pedofilskimi, co wcześniej pan poseł sugerował (lipiec 2006 r.)

47)  "Nie można wykluczyć, że osoby, które nie znalazły się w aktach sprawy, realizowały przedsięwzięcia tak dalece naruszające prawo, że prowadzący sprawę nie zaryzykowali ich udokumentowania"Antoni Macierewicz w "Raporcie z weryfikacji WSI", str. 60, (16.02.2007)

48)  "Ale w tym, niestety, smutnym poznawaniu prawdy możemy powiedzieć o ważnym wydarzeniu – w tym tego słowa znaczeniu – że już nikt nigdy przez tego pana [ Mirosława G. ] życia pozbawiony nie będzie. [...] O cynizmie tego sprawcy świadczy fakt, że w kontekście zarzutu zabójstwa widzimy z zebranego materiału dowodowego, że człowiek został de facto skazany na śmierć. [...] No a jak ratował, to właśnie znajduje swój wyraz w zarzucie z art. 148 kk. [...] Ale tu, niestety, mamy do czynienia z sytuacją, że już na wstępnym etapie śledztwa możemy mówić o potwierdzeniu i w co najmniej jednym przypadku znajduje to wyraz w zarzucie z art. 148 kk. Trudno o cięższy zarzut" - na konferencji prasowej (14.02.2007)

49)  "Uważam, że wyrok jest sprawiedliwy. Pan Sobotka trafi do więzienia i o to tu chodziło"minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro w wypowiedzi dla Radia Zet (21.11.2005)

50)  "W więzieniach jest ciasnawo i będzie jeszcze trochę ciaśniej"minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro na łamach "Rzeczpospolitej" (21.12.2005)

51)  "Brak dowodu, to poważna przesłanka, że taki dowód istnieje"Jacek Kurski w programie "Teraz My" (03.10.2006)

52)  "[ sprawa zarzutów dla Andrzeja Leppera w aferze gruntowej ] jest jasna w świetle zdrowego rozsądku, ale [...] w sądach obowiązuje jeszcze zasada, że każda wątpliwość na rzecz oskarżonego, nawet jeżeli w świetle zdrowego rozsądku jest oczywiste, że ktoś się dopuścił jakiegoś czynu"Wielki Brat w "Sygnałach Dnia" (01.08.2007)

53)  Opisany przez Orwella mechanizm ewaporacji stosowany w IV RP, doskonale ilustruje przypadek cynicznego wroga narodu i odszczepieńcy, Kazimierza Marcinkiewicza, który przy pomocy podłych intryg i cyrkowych sztuczek, w listopadzie 2005 r. podstępnie umieszczony został przez określone siły Układu i szarej sieci na stanowisku premiera IV RP:

54)  Orwell ma tu w szczególności na myśli fakt, że w tworzonej od początku 2006 r. internetowej "Encyklopedii Solidarności", finansowanej między innymi ze środków Ministerstwa Kultury (80 tys. ) i współfirmowanej przez Instytut Pamięci Narodowej, wśród umieszczonych już w sieci blisko 800 biogramów czołowych działaczy opozycji z czasów PRL, do końca lutego 2008 r. nie było noty biograficznej rzekomego przywódcy Solidarności Lecha Wałęsy. Niestety bohaterscy funkcjonariusze IPN i encyklopedii, poddani niesłychanie brutalnej presji ze strony okupantów, w marcu 2008 r. zmuszeni zostali do umieszczenia informacji o tym ohydnym zdrajcy narodu

55)  "Sugestie, zawarte w publikacji pt. "Lech Wałęsa niewygodny?" ("Gazeta Wyborcza", 11.06.2007) są nieprawdziwe. Nikt z urzędników Kancelarii Prezydenta RP nie sugerował, by zasłonić napis z pełną nazwą lotniska w pomieszczeniu, gdzie Pan Prezydent Lech Kaczyński udzielił wywiadu Telewizji Polskiej. Powodem zasłonięcia przez TVP napisu była adaptacja saloniku VIP na gdańskim lotnisku na studio telewizyjne"Maciej Łopiński, rzecznik prezydenta (12.06.2007)

56)  Orwell ponownie nawiązuje tu do planowanego na wrzesień 2007 r. procesu przed sądem dyscyplinarnym wiceprezesa Partii Wewnętrznej, Pawła Zalewskiego, który w trybie nagłym zawieszony został w prawach członka Partii Wewnętrzej (05.07.2007)

57)  "Przyszedł czas, aby zaprząc do realizacji naszego planu naszych krytyków i przeciwników. Zalać ich oceanem dobrej woli. Musimy przyjąć logikę [...], że ten, kto nie jest przeciwko nam - jest z nami, a nawet ci, którzy są przeciwko nam - są z nami, tylko o tym nie wiedzą, ale my im to uświadomimy" – prominentny członek Partii Wewnętrznej Ludwik Dorn na konwencji Partii (17.03.2007).

58)  Orwell ma tu na myśli wyjazd do Londynu popadłego w niełaskę Kazimierza Marcinkiwicza, który pod koniec lutego 2007 r. udał się na emigrację i w dniu 01.03.2007 podjął pracę w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju. Były premier objął stanowisko dyrektora wykonawczego banku, które - dziwnym zbiegiem okoliczności - zostało na polecenie ministra skarbu, zwolnione w dniu 28.02.2007 przez innego banitę, znanego liberała i wroga narodu, Tadeusza Syryjczyka.

59)  "Podczas spotkania z sympatykami i członkami PiS Jarosława Kaczyńskiego spotkała niespodzianka - uczestnicy zaczęli spontanicznie śpiewać mu "Sto lat". Życzyli sukcesów "w oczyszczaniu państwa z krętaczy, złodziei i hochsztaplerów"" - informacja na stronie internetowej Partii Wewnętrznej o pobycie Wielkiego Brata w Chełmie (16.07.2007)

60)  Autor ma na myśli słynny wiec poparcia dla Partii w Stoczni Gdańskiej (01.10.2006)

61)  "Chodzi o to, by polska rodzina trwała, by przychodziły na świat dzieci, by te dzieci były w rodzinach socjalizowane, byśmy dzięki temu mogli właśnie trwać i by ten tradycyjny, ale sprawdzony mechanizm następstwa pokoleń był podtrzymywany. [...] Będziemy podejmować działania zmierzające do tego, by udzielić wsparcia społecznego, psychologicznego tym rodzinom, które dzisiaj ze względu na emigrację są rozdzielane. I przede wszystkim będziemy czynić wszystko, by polska rodzina została obroniona wobec tego ataku, który jest prowadzony na nią nie tyle z zewnątrz, bo tutaj siły, które chcą ten atak prowadzić, są niewielkie, ale z zewnątrz."Wielki Brat w swoim expose (19.07.2006)

62)  Orwell czytelnie nawiązuje do ogłoszonego 30.01.2007 przez posłów Partii Wewnętrznej z sejmowej komisji rodziny i praw kobiet, projektu idealnego modelu rodziny (2+4) oraz specjalnego systemu zachęcania obywateli IV RP do prokreacji, znanego szerzej pod nazwą Bilet do kina

63)  "Zdecydowanie bardziej korzystne są trwałe małżeństwa niż te, które zmieniają wielokrotnie konstelacje. Wyższe opłaty za kolejne śluby cywilne mogą przyczynić się do trwałości rodziny"Krzysztof Bosak, wybitny intelektualista i poseł Partii Zewnętrznej, przedstawiając swój pomysł zakładający, że osoby rozwiedzione za drugi ślub będą musiały płacić nawet 5 tysięcy (obecnie opłata wynosi 80 ) (28.03.2007)

64)  Orwell przewidział wielką ideę pani rzecznik praw dziecka, Ewy Sowińskiej z Partii Zewnętrznej, zakładającą przymusową rejestrację "każdego związku skutkującego wspólnym zamieszkaniem czy wspólnym prowadzeniem gospodarstwa domowego". Wyrejestrowanie takiego związku też wymagałoby stawienia się przed urzędnikiem i umotywowania rozstania. "To właśnie wolne związki krótkotrwałe, bez żadnych zobowiązań są następstwem uzależnień, kontynuacją, a czasem także przyczyną przemocy, anarchii, demoralizacji, a nade wszystko tragedii najmłodszych". (16.10.2006)

65)  Orwell ma tu na myśli storpedowaną wcześniej cynicznie przez wrogów narodu propozycję, z 29.11.2005, posła Mariana Piłki z Partii Wewnętrznej, dotyczącą podwyższenia składek emerytalnych dla osób bezdzietnych, rozwiniętą twórczo przez ówczesną wybitną posłankę Partii Zewnętrznej Annę Sobecką, która wpadła na pomysł dodatkowego opodatkowania obywateli nieposiadających dzieci. Proponowane stawki planowanego podatku nie zostały ujawnione (wiosna 2007)

66)  "Tak. [ seks] Jest zły, bo nie rozwija człowieka, nie przynosi dobra, nie daje bliskości z drugą osobą"Anna Sobecka, wybitna posłanka koalicyjnego Ruchu Ludowo-Narodowego (05.06.2007)

67)  Autor ma tu również na myśli zgłoszony 01.02.2007 przez senatora Antoniego Szymańskiego z Partii Wewnętrznej projekt nowej, niesłychanie cennej inicjatywy, zmierzającej do promocji macierzyństwa i zachęcania do posiadania dzieci, która polegać będzie na wypłacaniu kobietom w ciąży po 100 miesięcznie

68)  Orwell nawiązuje tu do wyjątkowo cennej inicjatywy wybitnej odnowicielki, pani Ewy Sowińskiej, która 02.08.2007 zaproponowała stworzenie sieci żłobków i przedszkoli przy uczelniach wyższych, co musi zachęcić studentki do rodzenia dzieci. Oprócz oczywistych korzyści demograficznych, epokowy ten projekt ma również inne, nie mniej ważne aspekty, o których tak mówi jego autorka: "Dzięki temu będzie więcej zdrowych dzieci, dobrych rodzin. [...] Wiadomo, że jak się matka uczy, to przekazuje dziecku, które nosi w sobie, ogromny potencjał intelektualny. Okres między 19. a 25. rokiem życia to najlepszy fizjologicznie czas na rodzenie dzieci".

69)  Autor ma na myśli kolejną piękną inicjatywę pani rzecznik Sowińskiej z Partii Zewnętrznej: pary biorące ślub cywilny powinny uprzednio odbyć kursy przedmałżeńskie "takie jak w Kościele". Oczywiste jest przecież, "iż osoby, które zawierają związek w Urzędzie Stanu Cywilnego i nie mają tam kursu przedmałżeńskiego są dyskryminowane" (16.0]]pierwsza Dama|1]].2007)

70)  "W niejednym wypadku – nie chcę tego uogólniać, ale na pewno nie jest to zjawisko marginalne – szkoły zostały poddane terrorowi ze strony uczniów najgorszych, najbardziej brutalnych i agresywnych. Pewne mechanizmy proponowane przez nowoczesną pedagogikę w istocie budują opresje dla uczniów kulturalnych, zdolnych, chcących się uczyć. Taka jest prawda"Wielki Brat w swoim expose (19.07.2006)

71)  "Dość przemocy w szkołach, bezradności wobec brutalności uczniów, dość fali. [...] Należy stworzyć szkoły dla uczniów, którzy sprawiają kłopoty nauczycielom [...], [ którzy ] Uniemożliwiają naukę swoim kolegom. Bez nich uczniowie będą mogli łatwiej zdobywać wiedzę, a nauczyciele będą mieć większy komfort pracy"Wielki Edukator Roman Giertych przedstawiając [[polityk na zawołanie|na] konferencji prasowej projekt ministerstwa (14.09.2006). Zgodnie z założeniami projektu, którego szczegóły opublikowane zostały przez MEN 10.10.2006, przewiduje się umieszczenie uczniów w opuszczonych koszarach i wykorzystanie jako nauczycieli i wychowawców byłych oficerów wojska. Takie zamknięte ośrodki mają zacząć funkcjonować w każdym powiecie od 2008 r.

72)  Orwell miał tu też na myśli godną najwyższego uznania ideę ministra Romana Giertycha z Partii Zewnętrznej, dotyczącą wprowadzenia od 01.09.2007 do szkół mundurków dla uczniów.

73)  "Informuję, że posłów i senatorów obowiązuje bezwzględny nakaz informowania biura prasowego o wystąpieniach w audycjach ogólnopolskich radia i telewizji. W przypadku niezastosowania się do zalecenia będą nakładane kary finansowe"treść SMS-a, jakiego otrzymali ze swojego biura prasowego wszyscy parlamentarzyści Partii Wewnętrznej, z inicjatywy przewodniczącego klubu parlamentarnego Partii Marka Kuchcińskiego (13.06.2007)

74)  "Te przedsięwzięcia mają budować polską wspólnotę, świadomość polskiej wspólnoty. I także dlatego chcemy je podjąć. Ale budowa wspólnoty to także zadanie innych części naszego aparatu państwowego, innych części polskiego życia społecznego. Jest rzeczą niezwykle ważną, niezwykle istotną dla polskiej przyszłości, dla wykonania przesłania, które sformułowałem na początku, to wszystko, co zostało podjęte przez ministerstwo kultury, a co zwykle w pewnym skrócie nazywa się polityką historyczną. Znam głosy krytyków. Nie damy się zepchnąć z tej drogi. Trzeba konsolidować polską świadomość narodową, trzeba budować dumę Polaków"Wielki Brat w swoim expose (19.07.2006)

75)  "Niezwykle sceptycznie oceniam wolność indywidualną dziennikarzy pracujących w mediach. Trzeba będzie w tej dziedzinie coś zmienić"Wielki Brat w wywiadzie dla "Faktu" (10.03.2007)

76)  Orwell przewidział w tym miejscu zmiany ramówki telewizji publicznej, wynikające z potrzeby zapewnienia społeczeństwu pełnej informacji, dokonywane na zlecenie służb specjalnych, które – według rzeczniczki TVP Anety Wrony – musiały zostać dokonane, gdyż: "[...] konferencja szefa CBA odsłaniająca patologie życia publicznego powinna być zaprezentowana na antenie ogólnopolskiej jako istotna dla opinii publicznej":

77)  "Demokracja powinna sprzyjać uświadomieniu obywateli. Gdyby to ode mnie tylko zależało, to po prostu wszystkie telewizje musiałyby pokazywać, i to codziennie, informacje na temat swego pochodzenia. [...] [niech obywatel, gdy] patrzy na "Fakty" TVN, wie, dlaczego one tak wyglądają, jak wyglądają"Wielki Brat na konferencji prasowej (08.03.2007).

78)  Orwell ma tu oczywiście na myśli dwóch odwiecznych, śmiertelnych wrogów Wolski i Wolaków - Niemcy i Rosję

79)  Orwell miał tutaj na myśli również telekonferencje, a więc transmisje live z brawurowych akcji zatrzymywania najgroźniejszych przestępców, np. Emila Wąsacza (18.09.2006), Mirosława G. (14.02.2007) i innych lekarzy

80)  Autor niewątpliwie miał tu również na myśli publiczne pokazy egzekucji oskarżonej o korupcję posłanki PO Sawickiej, a w szczególności przewidział związane z tym zmiany ramówki TVP

81)  "Dzisiaj tylko protestujemy, ale jutro powiemy tym panom, spadkobiercom Trzeciej Rzeszy, żołnierzom Bundeswehry, że wypraszamy ich z tego kraju. To te same wojska, które w 1939 r. zaatakowały Polskę i wymordowały miliony Polaków"wybitny działacz młodzieżówki Partii Zewnętrznej, od 18.05.2006 wiceprezes TVP, były łobuz Piotr Farfał, na demonstracji przeciw stacjonowaniu w Szczecinie polsko-duńsko-niemieckiego Wielonarodowego Korpusu Północ-Wschód (luty 2003)

82)  Wątek ten stanowi bardzo wyraźne odniesienie Orwella do wspaniałej postawy Wielkiego Brata, który bez żadnych ogródek, jako pierwsza i jedyna osoba w dziejach Wolski, miał odwagę nazwać po imieniu i zdefiniować podstępne działania głównego (obok PO oczywiście) wroga wewnętrznego – cynicznej klasy oligarchów:

83)  "Trzeba przeciwstawić się planowi budowy Rzeczpospolitej dla bogaczy, skonstruowanej w ten sposób, aby przewagę mieli ci, którzy mają pieniądze i tylko oni decydowali o państwie. Wybór, jakiego dokonać mają Polacy w spodziewanych przedterminowych wyborach parlamentarnych, jest jeszcze jaśniejszy niż w poprzednim głosowaniu: trzeba przeciwstawiać się Polsce dla bogaczy"Wielki Brat w przemówieniu w Lubinie podczas obchodów 25-lecia zbrodni lubińskiej (31.08.2007)

84)  "Mówi się o moherach, teraz krąży ten dowcip o tym, żeby babci porwać beret przed wyborami. Drwią sobie z naszego narodu, kpią z jego tradycji, drwią z tego, co jest w nim tak na prawdę najlepsze. Drwią, bo nas nie lubią, a często nawet nienawidzą, bo chcieliby, żeby rządzili tacy sami jak oni. [...] Ci którzy to mówią, ci którzy szerzą tego rodzaju bardzo niedobre i bardzo głupie żarty, podnoszą rękę na was, ale podnoszą też rękę na cały naród polski"Wielki Brat na wiecu wyborczym w Łapach (03.10.2007).

85)  "Nie daliśmy radę potężnemu frontowi [...] Zaczyna się od "Faktów i mitów", gdzie pracował Grzegorz Piotrowski - zabójca księdza Popiełuszki - a kończy się na Platformie Obywatelskiej. Na to, jak się okazało, byliśmy za słabi"Wielki Brat komentując wyniki przedterminowych wyborów (21.10.2007)

86)  "Jako minister rządu polskiego mam obowiązek pokazać młodzieży, że nie możemy uczestniczyć w mistyfikowaniu prawdy. Bo gdybyśmy stronili od prawdy, to Polacy musieliby przeprosić za napaść na radiostację w Gliwicach, która miała miejsce 1 września 1939 roku. A przecież wiemy, że Niemcy tam na nas napadli"członek Partii Zewnętrznej, wiceminister edukacji Mirosław Orzechowski, do dziennikarzy na gdańskim podwórku, na którym wychował się Günter Grass i - najprawdopodobniej - Donaldu Tusku (21.08.2006)

87)  "To jest jedno z tych niepokojących wydarzeń, które w ostatnim czasie mają miejsce w Niemczech. Niepokój jest jak sądzę łatwy do wytłumaczenia – w Niemczech istnieje wielka struktura wspierana przez państwo, struktura, która nieustannie podnosi sprawę tych ziem polskich, które kiedyś należały do Rzeszy Niemieckiej"Wielki Brat o obecności prezydenta Niemiec Horsta Koehlera na spotkaniu ziomkostw w Berlinie (02.09.2006)

88)  "Przywilej dla mniejszości narodowych to pewien ukłon w ich stronę, akt wielkoduszności naszego państwa, który wynikał z nastroju pierwszych lat 90. i był dziełem Jacka Kuronia, ówczesnego przewodniczącego komisji mniejszości narodowych. Teraz jednak Polska nie będzie uznawała układów asymetrycznych"Wielki Brat o przywilejach dla mniejszości niemieckiej (08.09.2006)

89)  "Tak jak w przypadku próby przejęcia polskiego sektora paliwowego przez Rosjan, tak w opisanej sytuacji istnieje zagrożenie, że raport stanowił wstęp do analogicznych działań strony niemieckiej wobec polskiego rynku węgla kamiennego"Antoni Macierewicz w raporcie z likwidacji WSI (16.02.2007)

90)  "Poza działalnością typowniczą i werbunkową, prowadzoną w środowisku wojskowym i cywilnym, rosyjskie służby prowadziły głębokie rozpoznanie procesu integracji WP ze strukturami NATO oraz rozpoznanie kierunków aktywności WSI, w szczególności ich działalności na tzw. kierunku wschodnim"Antoni Macierewicz w raporcie z likwidacji WSI (16.02.2007)

91)  "Ta sytuacja, w której znaleźliśmy się my wszyscy, Polacy, państwo Głowaccy jako rodzina, jest hańbiąca [...]. To oznacza, że we wsi Narty odbywa się kolejne polskie Westerplatte, które dowodzi, że polskie państwo znów nie przygotowało nas do ekspansji niemieckiej, bo tak trzeba tą sprawę nazwać, bo tak ona wygląda"członek Partii Zewnętrznej, wiceminister edukacji Mirosław Orzechowski na konferencji prasowej we wsi Narty (13.06.2007)

92)  "Ataki w mediach i nie tylko w mediach idą z Niemiec. Mogę tylko mieć nadzieję, że się to z czasem uspokoi"Wielki Brat w wywiadzie dla "Die Welt" (06.07.2007)

93)  "Zbyt długo siedzieliśmy w kącie, przy nogawce moskiewskiego pana. Polskę stać na to, by była mocna. Na niemieckie wyrachowanie i cwaniactwo trzeba odpowiadać zdecydowanie. Nie uginać się, nie pertraktować. Co stoi na przeszkodzie, by Polska miała energetykę nuklearną i bombę jądrową?" – senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk z Partii Wewnętrznej, w rozmowie z przedstawicielem prasy polskojęzycznej Pawłem Smoleńskim z "Gazety Wyborczej" (04.02.2007)

94)  "Właśnie groźby Rosji, dotyczące wycelowania jej rakiet, stwarzają poczucie niebezpieczeństwa i przekonują nas do konieczności szukania sposobów wzmocnienia naszych możliwości militarnych" – minister spraw zagranicznych Anna Fotyga w wywiadzie dla agencji Interfax-Europa Środkowa (08.06.2007)

95)  "[...] podobnie jak Brytyjczycy i różne inne służby zachodnie obserwujemy bardzo agresywne zachowanie się służb rosyjskich na terenie Polski. Tak rzeczywiście jest - zagrożenie znacząco wzrosło"wybitny członek Partii Wewnętrznej, Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego Antoni Macierewicz w Programie 1 TVP (28.06.2007)

96)  Ministerstwo Pokoju (nazywane też MON) prowadzi dwie statystyki dotyczące rannych podczas stabilizowania Iraku. Podczas gdy departament prasowy informował oficjalnie: "Łącznie do kraju ewakuowanych było 55 rannych (w tym chorych) osób personelu PKW Irak", rzecznik MON w rozmowie z dziennikarzem przejęzyczył się, oświadczając "150 rannych żołnierzy rotowano do kraju" [2]

97)  Autor ma tu na pewno na myśli wiekopomne i obliczone na konsekwentną i harmonijną wieloletnią edukację patriotyczną, obywatelską i moralną Wolaków projekty, proponowane w ramach programu wielkich inicjatyw LPR, jednej z frakcji wchodzących w skład Partii Zewnętrznej

98)  Autor nawiązuje do takich wypowiedzi nadredaktora programu "Dwie Minuty Nienawiści", jak:

99)  Orwell czyni w tym miejscu także przejrzystą aluzję do praktycznego stosowania jednego z podstawowych składników aparatu pojęciowego Partii Wewnętrznej - terminu Teraz kurwa my

100)  "Dla przykładu, od czasu do czasu nie bez wewnętrznej satysfakcji, przez dziesięć, piętnaście minut oglądam w TVN 24 program natargetowany na grupę wykształciuchów. To jest Szkło Kontaktowe" – marszałek Sejmu Ludwik Dorn w "Dzienniku" (26-27.08.2006)

101)  "Widzę, że to jest pewnie wynik tego, co dostrzegam już od dłuższego czasu, to znaczy Platforma Obywatelska jest dzisiaj obrońcą III Rzeczypospolitej i to jest coraz bardziej oczywiste, i antypisizm pcha Platformę w stronę SLD, to jest nie do uniknięcia" – Wielki Brat, rozmowa w "Sygnałach Dnia" I Programu PR (05.12.2006)

102)  "No, czyli Stefan Niesiołowski nadużywa swoich kompetencji biologicystycznych, jako profesor nauk przyrodniczych"Artur Zawisza w rozmowie z Moniką Olejnik (pseudonim operacyjny: "Stokrotka") w audycji "Gość Radia Zet" (18.01.2007)

103)  "Zabytki są renowowane..."Wielki Brat prezentując program rządowy związany z finansowaniem kultury i dziedzictwa narodowego (30.0[[3 miliony mieszkań|3.2007)

104)  "Obawiam się, że mamy do czynienia z taką suflerką polityczną. Tam ktoś podpowiada, co zrobić żeby awantura trwała"- Wielki Brat w wypowiedzi dla Radia Rzeszów (03.07.2007)

105)  "Przedkładanie obczyzny nad swojszczyzną jest błędem pedagogicznym o dalekosiężnych konsekwencjach. [...] Są na liście książki przeniewiercze, a brak prawowiernych" - wiceprezydent Bełchatowa z nadania Partii Wewnętrznej, Barbara Dobkowska, opiniując w liście do Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej planowany wykaz zakupów bibliotecznych (13.07.2007)

106)  "Nie, nie, ale unaoczniające, o co chodzi z okolicznościami natury konstytutywnej i deklaratoryjnej, bo też język techniczny prawników... szeroka opinia publiczna nie ma obowiązku tego rozumieć"jeden z głównych ideologów Partii Wewnętrznej Ludwik Dorn w audycji "Sygnały Dnia" (29.01.2007)

107)  Charakteryzując przedrostek "dwaplus-", Orwell nawiązuje w nieco zakamuflowany sposób do notorycznie używanych przez funkcjonariuszy Partii Wewnętrznej takich określeń, jak "bezprzykładny", "bezprecedensowy", "niesłychany", "niespotykany", których kolejne mutacje zwiedzający znajdą, zapoznając się między innymi z eksponatem Wściekły atak

108)  "Powinno się rozróść"Zbigniew Wassermann w rozmowie z Konradem Piaseckim w "Kontrwywiadzie" RMF FM, o planowanym wzroście zatrudnienia w CBA do 1000 osób (11.04.2007)

109)  "Krótko mówiąc, ci panowie po prostu mówią nieprawdę, ale po prostu mówiąc wprostłgają, łgają dla celów politycznych [...]"Wielki Brat w rozmowie z Jackiem Karnowskim w "Sygnałach Dnia" (26.06.2007).

110)  Orwell uzasadnia w tym fragmencie niezbędność stosowania jednego z podstawowych związków frazeologicznych nowomowy - wyrażenia Semantyczne nadużycie, którego bliższa charakterystyka zawarta jest w opisie eksponatu

111)  "W pewnym okresie zaczęto mylić lustrację z ujawnieniem wszystkich aktów"Mały Książę w wypowiedzi dla TVP (25.10.2006)

112)  "Witamy w naszej ojczyźnie biskupa Rzyma"Mały Książę podczas powitania Benedykta XVI po przylocie do Wolski

113)  "Zawsze pamiętajmy, że ten kto dokonuje upublicznienia aktów, dokonuje pewnego wyboru pewnych dokumentów" - Przemysław Edgar Gosiewski do dziennikarzy (15.06.2007)

114)  "Przyjdzie czas na ujawnienie kolejnych faktów i dowodów [...], [które] będą mówić przede wszystkim nie tyle o panu Januszu Kaczmarku i jego wspólnikach w przestępstwie, ale będą mówić o panu Donaldu Tusku, panu Olejniczaku, panu Giertychu, panu Lepperze"- Zbigniew Ziobro na konferencji prasowej (01.09.2007)

115) "Drapieżne kaczory potrafią porwać lisa, unieść w powietrze i później los lisa jest ciężki" - Wielki Brat w wywiadzie dla "Rzeczpospolitej" (19.07.2007)

116)  Autor wyraźnie nawiązuje tu do twórczego wkładu w rozwój nowomowy, wniesionego przez wybitnego uczonego Wojciecha Wierzejskiego z Partii Zewnętrznej, który jest autorem jednego z takich specjalistycznych określeń: "Każdy policjant poświadczy, że homoseksualiści to krąg niemal w stu procentach pokrywający się ze środowiskiem pedofilskim. To fakt, na który nie potrzeba żadnych badań"

117)  "Pornografia jest złem i przestępstwem [...] Generalnie pornografia znieważa kobietę, jest jedną ze współczesnych form niewolnictwa, obraża naturę ludzką i zakazanie tego jest rzeczą słuszną i bardzo dobrą"Marek Jurek (wówczas marszałek Sejmu) o pornografii

118)  "Prześladowanie homoseksualistów jest zdrowym odruchem samoobrony społeczeństwa"Marek Jurek (wówczas marszałek Sejmu) o homofobii

Patrz też

Linki zewnętrzne